Banjalučanin Zoran Dujaković čuva Kabul od terorista

Zoran Dujaković (47), višestruko nagrađivani inovator iz Banjaluke, pronalazaštvo i svoje brojne hobije, među kojima su paraglajding, ronjenje i speleologija, zamijenio je opasnim poslom u najvećem avganistanskom gradu Kabulu, čiji centar i okolinu već dvije i po godine čuva od mina i drugih terorističkih paklenih naprava.

On je angažovan od poznate američke kompanije “AMK9” kao vodič ili “dohenver” specijalno obučenih pasa za otkrivanje i detektovanje raznih vrsta mina i eksploziva, piše “Press RS”.

– Završio sam i tromjesečni trening u Teksasu, pa poslije u Kandaharu. Mogu reći da se nisam pokajao jer je kod nas velika kriza i nema posla. Kako god, ovaj posao je (kao i svaki drugi) dosta opasan. Radi se na otkrivanju (potencijalno) miniranih mjesta. Tu mislim na preglede vozila, ljudi, raznih prostorija i površina. Takođe, za ovakve poslove postoji posebna vrsta treninga, a svakih nekoliko mjeseci imamo provjere od ovlašćenih lica da se vidi napredak ili eventualno nazadovanje – kaže Dujaković u svom javljanju iz Avganistana i dodaje da je ovaj posao počeo da radi slučajno.

Puno kerovođa sa Balkana

– I ranije sam kao aktivno vojno lice bio u kontaktu sa psima i vodičima, ali tada sam to malo radio. S druge strane, ovde je mnogo drugačija organizacija. Vi uz rad sa radnim psom morate da vršite i njegovu osnovnu obuku i treninge. Interesantno je da jedan vodič može da radi samo sa jednim psom, a kada je na godišnjem odmoru ili je sprečen da radi, drugi mogu tog psa samo da hrane i šetaju. Nikako da ga vode da radi detekciju. Jedino ako se vodič i pas silom prilika razdvoje, naredni vodič mora da položi ispit za rad sa tim psom – objašnjava ovaj Banjalučanin.

Zoran ističe da je njegov posao, ipak, lijep jer radi sa psima, ali je najveći problem odsustvo od kuće.

– Nažalost, tu nema kompromisa zato što postoje propisi koliko maksimalno možete da budete odvojeni od psa tokom godine. Porodica mi najviše nedostaje i sa njima i prijateljima se čujem nekoliko puta dnevno uz pomoć kompjutera ili SMS poruka. A kada oni čuju putem medija da se u nekoj ovdašnjoj bazi desio napad, samoubistvo i slično, po običaju se usiju naše telefonske veze – navodi Dujaković i prenosi da u Avganistanu radi velika grupa kerovođa s ovih prostora.

– Sada se ta grupa prilično smanjila. Naši ljudi napuštaju Avganistan jer su se možda zadovoljili zarađenim novcem, ili su zatvorene baze u kojima su radili, ili im je dosadilo odsustvo od kuće. Ipak, uglavnom su se pokazali kao vrhunske, disciplinovane i stručne kerovođe. Izgleda da su naši ljudi uvijek dobri i uspješni u svijetu. Valjda je to stvar onog našeg mentaliteta i pozitivnog elana – objašnjava ovaj sagovornik i naglašava da je Kabul urban i uređen grad, dok je okolina za naše pojmove prilično nerazvijena, pa ima dijelova koji nemaju vodu i struju.

Priznanja za inovacije

– Dosta lokalnog stanovništva radi po vojnim bazama, pa smo imali priliku da ih upoznamo. Riječ je o finom, ponosnom, tradicionalnom i religioznom narodu. Zapravo, Avganistan je kombinacija nekoliko desetina plemena i različitih etničkih grupa. Karakteristični su i po odjeći, ali kada se obuku po “evropski”, ne možete da ih prepoznate. Tu nema crnaca i Arapa, već je riječ o bijelcima od kojih mnogi imaju plave oči. Ne znam za priču da je tamo oko 30 odsto ljudi dinarske krvi, ali mi je jedan prijatelj pričao da su neke od predstavnika ovih plemena vodili u Skoplje. Upoređujući njihovu i makedonsku DNK, utvrdili su da im se genetski kod navodno poklapa – otkriva Dujaković.

Ovaj inovator i najmlađi član Akademije izumitelja i naučnika Srbije “SAIN” do sada je dobio čak 42 internacionalne medalje na sajmovima inovacija. Dobitnik je Ordena Njegoša trećeg reda od predsjednika RS, kao i plakete grada Banjaluka za uspjehe na polju ostvarene hrabrosti i inovativnosti.

– Jedan od razloga zašto sam došao da radim u Avganistan je što imam nekoliko projekata koje bih volio da realizujem pa je to jedini način da obezbijedim novac i da cijelu priču samostalno dovedem do kraja. Da bih to ostvario, potrebno mi je oko 50.000 evra koje nemam i nikada nisam imao – kaže Dujaković čiji su zapaženi inovatorski radovi “mobilna skela za rad na svim visinama”, “univerzalni ortopedski ultralaki imobilizator” (menja gips kod imobilizacija povreda i lomova), “vetrolovka”, “pogon 4×4 i više” (za auto-industriju), “prilagodljivi učvršćivač za prozore i vrata”, “čep-ampula” (proizvod namijenjen ugostiteljstvu, medicini, turizmu), “morska turbina”.

Dujaković je i instruktor speleologije i ronjenja s internacionalnim licencama. Član je MENSE. Bavi se i paraglajdingom, dobrovoljni je davalac krvi i učesnik brojnih humanitarnih akcija. Sa svojom ekipom jedini je u svijetu radio na ekshumaciji i deminiranju speleoloških objekata dubljih od 100 metara.

Izvor: Press