Klarinetista Timur Muratović: “Muzika je kompleksnija verzija sporta”

​”Serenada za… Mediteran” naziv je koncerta Simfonijskog orkestra Narodnog pozorišta Republike Srpske (NP RS) koji će večeras u 20 časova biti izveden na Velikoj sceni uz soliste Timura Muratovića – klarinet i Radeta Živanovića – violina.

Koncert će publiku provesti kroz ritmove grčkog folklora, gdje će gudački orkestar dočarati bogatstvo narodnih plesova inspirisanih melodijama iz različitih krajeva Grčke. Zatim slijedi španski klasicizam, uz zvuke klarineta, koji će u završnom stavu donijeti energiju narodnog plesa fandanga, dok je stil alla turca rezervisan za kraj večeri.

Na programu su djela vrhunskih kompozitora Volfganga Amadeusa Mocarta – Koncert za violinu br. 5, Nikosa Skalkotasa – Pet grčkih plesova i Pedra Etjena Solera – Koncert za klarinet br. 6 “Španski”.

Timur Muratović diplomu osnovnih i master studija nosi sa Fakulteta muzičke umetnosti u Beogradu, a znanje je usavršavao na Akademiji umjetnosti Univerziteta u Banjaluci. Završio je orkestarsku akademiju Beogradske filharmonije “Filhademija”, “Veneto Opera School”, kao i seminar Evropskog orkestarskog instituta.

Nastupao je kao solista ispred Gudačkog orkestra Muzičke akademije u Sarajevu, orkestra Sarajevske filharmonije, kao i Simfonijskog orkestra Mostar. Trenutno je zaposlen kao profesor klarineta i kamerne muzike u Srednjoj muzičkoj školi Sarajevo.

Više o predstojećem koncertu, saradnji sa drugim orkestrima i pedagoškom radu Timur Muratović je govorio u intervjuu za naš list.

Obale Mediterana važe za kolijevku mnogih kultura, a posljedično i brojnih izuma. Zbog čega je Mediteran značajan za muzičku umjetnost?

“Mediteran je definitivno kolijevka zapadne klasične muzike i svih kulturnih perioda i pokreta koji su nastali vezano za tu muziku i umjetnost općenito. Kroz istoriju se muzika najviše razvijala na područiju Evrope, a pogotovo su veoma bitni svi izumi i otkrića koja su nastala u Italiji, te je uticaj Katoličke crkve ključan za kompletan razvoj muzike koju danas poznajemo.”

Ovaj koncert na prvi mah djeluje vrlo šaroliko. Kako se muzika ovih različitih podneblja uklapa u jednu priču i kako se stvara osjećaj da koncert “plovi”? Šta je, uslovno rečeno, vezivno tkivo?

“Između kompozicija na programu možemo pronaći više poveznica. Prvenstveno, sve su kompozicije sa temeljima u folklornom izrazu mediteranskih država, a potom su dva koncerta koja ćemo slušati, Mozartov i Solerov, oba iz perioda klasicizma te su stilski veoma slični.”

Smatra se da istorija klarineta seže sve do antičke Grčke. Koliko je u “mediteransku” muziku uključen ovaj instrument i kako je tretiran?

“Duvački instrumenti sa drvenim trskama su se pojavili već i u drevnom Egiptu, pa su bili veoma popularni na vinskim svečanostima u Grčkoj, prije svega preteča današnje oboe – aulos. Ali prvi preci klarineta se pojavljuje tek u Italiji u periodu baroka. Taj instrument se zvao chalamaux i imao je uglavnom ulogu pratnje. Sam klarinet se pojavljuje nekad krajem baroka kao zamjena za trubu. Tadašnja truba nije mogla da svira tiho, dok je klarinet to mogao. Prva namjena jeste bila kao tihe fanfare i samo ime klarinet nam ukazuje na vezu sa trubom, jer je u tom periodu u Italiji jedan od izraza za turbu bio clarino. Naravno, kroz vrijeme se klarinet mijenjao, te današnji oblik dobija sredinom 19. vijeka.”

U dosadašnjem radu ste svirali u raznim orkestrima, među kojima su Beogradska filharmonija, Sarajevska filharmonija, “Western Balkan Youth orchestra” i drugi. Koliko je za muzičara značajno da sarađuje sa raznim sastavima i različitim ljudima i zbog čega? Da li naše podneblje pruža dovoljno takvih mogućnosti?

“Čar sviranja u orkestru jeste komunikacija i saradnja sa drugim muzičarima, pogotovo ako se desi da neke ljude upoznaš u tom okruženju, to onda bude jedna fenomenalna podloga za prijateljstvo. Ti projekti su neke od najljepših uspomena i najsnažnijih odnosa koje imam. Pogotovo je divno upoznavati mlade ljude iz čitavog Balkana pa i svijeta, sa njima stvarati muziku i onda naravno i družiti se u momentima prije, tokom i nakon čitavog procesa. Imao sam sreću pa sam učestvovao u mnogo takvih projekata, pa i što sam studirao na tako velikom fakultetu u Beogradu, pa ponosno mogu reći da imam prijatelje po čitavom svijetu koje sam tako upoznao.”

Profesionalno bavljenje muzikom je na našem području još uvijek među zanimanjima koja se doživljavaju kao “hobi” kod većine ljudi, više nego kao profesija koja zahtijeva ozbiljan rad i požrtvovanost. Šta nam je potrebno da bi se to promijenilo i šta su prvi koraci koje je neophodno poduzeti?

“Nažalost, u potpunosti ste u pravu. Ja na muziku kao zanimanje gledam kao neku kompleksniju verziju sporta, prije svega, veoma je bitan kontinuirani trening i vježba. Moramo trenirati svoje tijelo kao i svoj um, a uz to i konstantno povećavati znanje i shvatanje muzike i kulture. Dosta mladih muzičara u našoj državi nema priliku da takav pristup vidi od starijih kolega pa samim time i nemaju dovoljno pozitivnih uzora. Sve to je doprinijelo tom neozbiljnom stavu prema muzici, ali promijeniti to je jedna od mojih najbitnijih misija.”

Osim koncertnim aktivnostima, bavite se i pedagoškim radom. Koliko je izazovno baviti se pedagoškim radom u današnje vrijeme? Šta su najveći problemi sa kojima se susrećete?

“Pa ne mogu da ocijenim da li je sada izazovnije nego prije, jedini moj utisak jeste da moji učenici mene slušaju puno više nego što sam ja slušao svoje profesore u srednjoj školi. Definitivno mogu reći da mi pedagoški rad godi kao osobi i umjetniku i da je to jedan veoma plemenit poziv. Ja kao profesor se najviše trudim da sam dobar primjer i uzor učenicima, da ih pokušam naučiti stvari koje bih ja volio da sam znao u njihovim godinama, ali isto tako i da mogu u meni vidjeti prijatelja.”

Koliko su današnja djeca upućena na ovakvu muziku i šta bi mogao biti način da im se umjetnička muzika približi?

“Mislim da se u našoj državi ne daje velik značaj klasičnoj muzici i da se na tome mora raditi od malih nogu. Odnedavno u Sarajevu završni razredi osnovnih škola imaju obavezu da posjete određeni broj predstava i koncerata da bi završili osnovnu školu. Mislim da je to odlična inicijativa koja bi se trebala proširiti na čitavu državu, a i na mlađe razrede.”

Izvor: Nezavisne