Kako se veliki japanski leptir udomaćio kod nas

Vjerovatno ste ovih dana negdje pročitali vijest o ogromom leptiru koji se pojavio u pojedinim naseljima u okolini Banjaluke, ali i u drugim gradovima BiH i regije.

Njegova pojava nije neobična iako leptir potiče čak iz Zemlje izlazećeg Sunca. Ovo nije prvi put da japanski svilorepac, ili japanski hrastov prelac izaziva pažnju medija jer se pojavljivao i fotografisan je i prije nekoliko godina.

Slaven Filipović, nastavnik biologije i član Društva za zaštitu biodiverziteta Republike Srpske kaže da je leptir krajem 19. vijek donesen u Evropu, a naseljen je i u Sloveniji zbog proizvodnje svile. U Japanu se uzgaja vise od hiljadu godina.

“Proizvodi prirodno bijelu svilu koja slabo prima boje, prilično je elastična i čvrsta, ali je danas rijetka i skupa. U Evropu je uvezen jer se u to vrijeme desila bolest dudovog svilca, samim tim bila je ugrožena proizvodnja svile, a smatrali su da će ovaj leptir čije gusjenice stvaraju krupne svilene čaure riješiti problem sa proizvodnjom, međutim očekivanja se nisu ostvarila i uzgoj je brzo napušten, a leptir se počeo širiti Evropom,” objašnjava Filipović.

Kao i mnogi drugi leptiri ni ovaj ne živi dugo, prema našim mjerilima vremena. Vrijeme leta, nakon što se leptir razvije je od kraja jula do kraja septembra.

Ovaj veliki leptir živi u mnogim zemalja Evrope, uključujući Sloveniju, Austriju, Italiju, Njemačku, Mađarsku, Češku, Rumuniju, Hrvatsku, Srbiju, Crnu Goru i Bosnu i Hercegovinu.

“U Bosni i Hercegovini, prvi publikovani nalaz japanskog hrastovog prelca je iz 2004. godine kada je zabilježen u srednjoj Bosni. Tri godine kasnije, vrsta je uočena na dodatnih šest lokaliteta, a danas je široko rasprostranjena o čemu postoje podaci u nedavno objavljenom radu o ovoj vrsti. Ove godine je prilično brojna što potvrđuje veliki broj nalaza, fotografija i prijava građana. Iako je unešena vrsta, na našu sreću ne pravi velike štete na biljkama kojima se hrane gusjenice, a to su najčešće hrast, bukva, grab, kesten itd.” navodi Filipović.

Leptir je prilagodljiv, a nema ni mnogo prirodnih neprijatelja pa je to doprinijelo bržem širenju vrste, objašnjava Filipović i poručuje:

“Ovaj leptir je prava je atrakcija, krupan, grandiozan i lijep, ali ne treba ga dirati jer mu možemo oštetiti krila i ugroziti let.”

Izvor: Mondo / Foto: Mondo/Željko Svitlica