Ovo možda niste znali o Banjaluci… (Foto)

Grad na Vrbasu proslavila svij Dan – tačno prije 71 godinu, 22. aprila 1945, Šesta krajiška brigada, na čelu sa komandantom Milančićem Miljevićem, umarširala je trijumfalno u Banjaluku, oslobodivši je od fašista.

Banjaluka je danas najveći grad u Republici Srpskoj, drugi najveći grad u BiH, poznat po rijeci Vrbas, tvrđavi Kastel, zelenim alejama, lijepim ženama… Osim ovih opšte poznatih stvari, pročitajte još ponešto o ovom gradu i njegovim stanovnicima…

– Banjalučani su prije više od sto godina u kinu gledali erotske filmove! Prikazivač je bio Tomo Rajt iz Osjeka, a 1910. godine jedan erotski film u Banjaluci prikazivan dan i noć bez prestanka! “

– Banjaluka se može pohvaliti najstarijom hodroelektranom na Balkanu. U Delibašinom selu trapistički redovnici izgradili su hidrocentralu 1899. godine, pa je tako prva sijalica u Banjaluci zasijala osam godina prije Zagreba.

– Banjaluka se prvi put spominje u zapisima ugarskog kralja Vladislava II Jagelovića, krajem 15. vijeka. On je 6. februara 1494. godine u Budimu izdao ispravu u kojoj se ovo mjesto navodi kao malo ugarsko utvrđenje u sastavu novoformirane Jajačke banovine.

– U Banjaluci danas postoji više od 1.000 kafića i restorana, a prva kafana u ovom gradu otvorena je još davne 1617. godine. Držao ju je izvjesni Seid na desnoj obali Vrbasa, naspram Kastela.Bila je odmah pored puta koji je preko mosta vodio kroz Tvrđavu, a imala je doksate nad vodom.

– U Banjaluci je 1929. godine živjelo oko 20.000 stanovnika, gazilo se po blatu, a u centru se nalazilo groblje.Tisa Milosavljević, prvi ban Vrbaske banovine, za samo četiri i po godine, uspio je da od zapuštene turske kasabe napravi evropski grad.

– Oslobodilac Banjaluke od fašista, narodni heroj Milančić Miljević (1909. – 1983.), poznat je i po tome što je njegova brigada jedina od svih Titovih jedinica uspjela da zarobi nekog njemačkog komandanta – nosioca Hitlerovog krsta prvog reda, plemića Haberleina. Miljević je na današnji dan 1944. organizovao i prvu fudbalsku utakmicu, tj. osnovao prvi fudbalski klub u bivšoj Jugoslaviji – Podgrmeč iz Sanskog Mosta.

Kasnije u miru, on se posvetio organizovanju borbi bikova. Bio je i strastveni lovac, vozio je moskviča, a kraj života dočekao je u gradu koji je oslobodio.

– Manje poznata činjenica je da su u rođeni Banjalučani i Saša Lošić iz Plavog Orkestra, kompozitor Zrinko Tutić, legendarni glumac Mustafa Nadarević, kao i vođa Parnog ValjkaHusein Hasanefendić – Hus.

Ovo su najljepše pjesme o Banjaluci
– Banjaluka je poznata po tome što je o ovom gradu napisano mnoštvo pjesama. Najpoznatije su “Aj, otkako je Banjaluka postala” i “Banjaluko i ta tvoja sela”.

– Orkestar legendarnog džezera Kvinsija Džonsa60-ih godina gostovao je u Banjaluci. Taj koncert bio je nezaboravan – tokom nastupa nestalo je struje, pa su organizatori donijeli svijeće i petrolejke. To je ostavilo ogroman uticaj na Kvinsija i njegove muzičare, a rezultat toga je kompozicija “Banjaluka” koja se i do danas izvodi na svjetskim džez pozornicama.

– U sportskoj dvorani “Borik”, u čast olimpiskih pobjednika iz Banjaluke, nalazi se “Olimpijski slavoluk”. Zlatni banjalučki olimpici su fudbaleri Tomislav Knez i Velimir Sombolac (1960. Rim), rukometaši Abas Arslanagić, Milorad Karalić, Nebojša Popović i Dobrivoje Selec(1972. Minhen), rukometaši Zlatan Arnautović i Zdravko Rađenović, kao i bokser Anton Josipović (1984. Los Anđeles).

– Banjaluka je ime poznatog i veoma posjećenog restorana u Varšavi. Super simpatični kafić Banjaluka postoji i u Karkovu, a u Berlinu Banjaluka je ime jednog alternativnog kluba.

Banjaluka je i ime za vrstu tulipana koja se uzgaja u Holandiji. U toj zemlji postoje nepregledne plantaže predivne žuto-crvene Banjaluke…

– I na kraju, da li ste znali da je po Banjaluci jedna opština u Italiji?! Ili je možda obrnuto, ko zna… 🙂 Sve u svemu – italijanska BANJI DI LUKA (Bagni di Lucca) je prelijepa, baš kao i ova naša.

Izvor: Mondo